توضیحات
کتاب عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات – محمد ابن محمود ابن احمد طوسی – فارسی 747 صفحه
عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات، با نامهای دیگر عجایب نامه و جام گیتی نمای، کتابی است به زبان فارسی نوشتهٔ محمد بن محمود بن احمد طوسی (همدانی). مؤلف این اثر را میان سال‌های ۵۵۱-۵۶۲ ق به نام ابوطالب طغرل فرزند ارسلان فرزند طغرل سلجوقی در ده رکن و قانون نوشت.
مطالب کتاب:
در رکن های ده گانهٔ کتاب مطالبی در چندین باب آمده است:
- عجایب اجرام سماوی، فرشتگان، قطبین، سیارات و کرات، آفتاب، ماه، خواص کواکب، بروج دوازده گانه
- عجایب پدیده هایی که میان آسمان و زمین به وقوع می پیوندند و عجایب آتش
- عجایب زمین: دریاها، رودها، چشمه ها، چاه ها، زمین و اقالیم آن، کوه ها، سنگها و جواهرات و صخره ها
- عجایب کشورها و اقلیمها، مساجد و کلیساها
- عجایب درختان، میوه ها و علفها،
- عجایب صورتها، اشکال منقوره و منقوشه، طلسمها، مجسمه ها، قبور پیامبران و پادشاهان، گنجینهٔ شاهان
- عجایب شرف انسان و آفرینش وی: عقل، روح، ارواح حیاتی، طبقات مردم، اقوام، عقاید، قبیله ها و اقشار نجبا، نبوت، کیمیا، طب (خواص و طرز کار بدن، تغذیه و علم موالید، جبر و اختیار، علم نفس، تعبیر رؤیا، بعثت و قیامت
- عجایب (موجودات ماوراءالطبیعی)، اجنّه، اشباح، عفریتها، غولها، نسناس و
- عجایب پرندگان (مرغان)
- عجایب جانوران: انواع آنها، جانوران وحشی، دریایی، مارها و زهرهاطرح و منابع کتاب:قصد مؤلف از تألیف این اثر به نقل از مقدمه، این بوده که می خواسته است دیگران را از عجایب و غرایب دنیا آگاه سازد بی آنکه تن به سفر بدهند.طرح ساختی این اثر به تقلید از طبقه بندی کتاب طبیعیات ارسطو شکل گرفته است، اما محتوای آن علمی نیست و مؤلف به غیر از گفتارهایی از پیامبر و پاره ای حکایات تاریخی، به توصیف جهانی خیالی پرداخته و میان قصه ها و اساطیر گم شده است. کتاب پر از حکایات گوناگون است و به همین سبب منبعی مهم برای مطالعه ادبیات عامیانه در ایران به شمار می آیدمنابع کتاب عجایب المخلوقات دو دسته اند. یکی آثاری که پیش از آن در رشته های گوناگون به رشتهٔ تحریر درآمده اند و دیگر مطالبی که به استناد گفته های جهانگردانِ آن روزگار، نظیر ابن فضلان، آورده شده اند. خود مؤلف نیز اشاره کرده است که ما این کتاب را جمع کردیم آنچه دیدیم در کتاب مسطور و آنچه شنیدیم از جوالان و سیاحان
حاجی خلیفه ، مؤلف این کتاب را محمد بن محمود بن احمد طوسی سلمانی می‌داند. بیشتر فهرست نویسان او را احمد طوسی خوانده و نام پدربزرگ را به جای نوه اش آورده‌اند.
وی با آن که منسوب به طوس است ولی ظاهرا اهل همدان است و از مطالبی که درباره همدان در کتاب عجایب المخلوقات خود آورده می‌توان به این نتیجه رسید که یا شهر همدان مولد و محل رشد و نمو او بوده یا مدتی از عمر خود را در این شهر گذرانده و از این شهر سفری نیز به اصفهان کرده است.
طوسی شاهد خراب کردن طاق ایوان سوری در قلعه ابیص همدان بوده است و می‌گوید که «مدت پنجاه سال از آن سنگهای مربع برمی کشیدند و می‌بردند و آن دلیل است بر بزرگی همت بانی آن طاق». با خواندن این شرح شکی برای ما باقی نمی‌ماند که پنجاه سال از عمر مولف مسلما در همدان گذشته است.
وی همزمان با رکن الدین طغرل بن ارسلان شاه از سلجوقیان عراق بوده و کتاب خود رابه وی اهدا کرده است. طوسی مسلمانی معتقد و ظاهرا شافعی بوده است.
وی با کتاب سر و کار داشته و اهل مطالعه و تحقیق بوده است. وی همچنین از علم طب اطلاع داشته و به معالجه مرضی می‌پرداخته است. گاهی از مطالعات بالینی خود نیز در عجایب المخلوقات شرحی نوشته است. طوسی به فلاسفه و حکما می‌تازد و ایشان را به چشم حقارت می‌نگرد.
کتاب عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات
نویسنده : محمد ابن محمود ابن احمد طوسی
زبان : فارسی
تعداد صفحات : 747 صفحه
نوع فایل : pdf
فروشگاه A,Z.I’M
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.